Naši mostovi – Koridor 5c

Autocesta na Koridoru 5c je dio transevropske mreže kopnenih koridora. Kroz Bosnu i Hercegovinu do sada je izgrađeno 113 kilometara trase Koridora 5c, koja se proteže kroz predijele s izrazitim prirodnim i prostornim ograničenjima.

Glavna trasa je projektovana s računskom brzinom 120 km/h. Na trasi je do sada ukupno izgrađenih i u izgradnji 76 mostova i vijadukta. Gledajući u kilometrima to je  13,2 kilometara mostova i vijadukta na Koridoru 5c, što za sada čini 12% cjelokupne trase, a bit će ih još.

Predstavljamo dva najimpozantnija mosta i vijadukt na cjelokupnom Koridoru 5c.

Na prvom mjestu je najveći most koji se gradi i koji će biti izgrađen na Koridoru 5c Most Počitelj visine 100 metara, koji je ujedno i najduži most na Koridoru 5c, čija dužina iznosi 945 metara. Most se nalazi blizu historijskog naselja Počitelja, po kojem je dobio i ime. Most Počitelj nalazi se na poddionici Počitelj – Zvirovići premoštava magistralnu cestu M-17, rijeku Neretvu i željezničku prugu Sarajevo – Ploče. Most je projektovan kao kontinuirani prednapregnuti most s glavnim rasponom od 147 metara. Promjenjivog je poprečnog presjeka i jedinstvenom konstrukcijom za oba kolovoza. Stubovi su monolitno povezani s rasponskom konstrukcijom koja se izvodi slobodnom konzolnom gradnjom.

Na drugom mjestu trenutno najduži izgrađeni most na Koridoru 5c je: Most Studenčica na jugu Bosne i Hercegovine.  Dužina mosta je 555 metara, a najveća visina oko 90 metara, što ga svrstava među najveće objekte ove vrste u našoj državi. Glavni rasponi su 120 metara. Stubovi su sandučasti temeljeni dijelom na plitkim temeljima, a najviši stubovi na pilotima dužine od 15 do 20 metara.  Zbog velike visine stubova i velikog raspona izabrana je monolitna, prednapregnuta rasponska konstrukcija sandučastog presjeka promjenljivog presjeka (od 7 metara visine iznad stubova do 3,5 metra u sredini raspona) koja je izvođena sistemom slobodne konzolne gradnje.

Na trećem mjestu je najviši vijadukt Babina rijeka, koji se sastoji se od dva paralelna objekta pojedinačne dužine. Desni vijadukt dužine 308,74 metra projektovan je kao jedna cjelina s rasponima od 108,163 te još 108 metara i lijevi vijadukt dužine 389,28 metara. Njegova kompleksnost ogleda se u izuzetno složenim geološko-geomehaničkim karakteristikama terena, zbog čega je lijevi vijadukt  izveden kao zasebna konstrukcija i produžen je za još 208 metara, sa rasponskom konstrukcijom od prednapregnutog betona, oslonjenom na zajednički krajnji oslonac lijevog objekta vijadukta Babina rijeka, te pet srednjih i krajnji stub. Vijadukt premošćuje Babinu rijeku i lokalnu saobraćajnicu na visini od cca. 120 metara. Objekti imaju po tri raspona oslonjena na dva krajnja i dva srednja stuba. Oba objekta su građena tehnologijom slobodne konzolne gradnje, gdje krajnji rasponi su dužine 110 metara, a glavni raspon iznosi 165 metara. Rasponska konstrukcija je sandučastog poprečnog presjeka promjenjive visine, srednji stubovi su visine cca 60 i 80 m.

Mostovi su najvrjednije građevine koju je čovjek ikada napravio. Spajaju kontinente, obale, ljude, kulture, civilizacije, ali i ljudska srca. Ljudi često podcjenjuju njihovu vrijednost te gledaju na njih samo kao na jednu običnu građevinu koja nema neke značajnije uloge osim da spaja obale i skraćuje put. Trebamo shvatiti da su oni, ipak, nešto više od toga. Podsjećaju nas na našu prošlost tako da je ne smijemo zaboraviti i da je trebamo prenositi budućim naraštajima.

Press JP Autoceste FBiH